Το βασικό χαρακτηριστικό που κοιτάμε σε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι η αυτονομία. Πρόκειται για ένα καυτό θέμα καθώς όλοι οι ιδιοκτήτες θέλουν τα περισσότερα χιλιόμετρα με τη λιγότερη φόρτιση. Τα επίσημα στοιχεία των κατασκευαστών βασίζονται σε έναν τυποποιημένο κύκλο που είναι ίδιος για όλους και ονομάζεται WLTP. Παρακάτω θα αναλύσουμε τι είναι το WLTP, πως υπολογίζεται η αυτονομία και τι την επηρεάζει.
Τι προβλέπει το πρότυπο WLTP
Το WLTP (Worldwide Harmonized Light Vehicles Test Procedures) είναι ένα σύνολο διαδικασιών που χρησιμοποιούνται για την έγκριση οχημάτων. Αποτελείται από ένα εργαστηριακό WLTC (Worldwide Harmonized Light-duty Vehicle Test Cycle) και μια «πρακτική» δοκιμή οδήγησης, γνωστή ως RDE. Η δοκιμή WLTC διαρκεί 30 λεπτά, κατά τη διάρκεια των οποίων το αυτοκίνητο οδηγείται πάνω σε κυλίνδρους για συνολικά 23 χιλιόμετρα με μέση ταχύτητα τα 47 χλμ./ώρα. Ο κύκλος έχει τέσσερις φάσεις που ποικίλουν ως προς την «έντασή» τους, στις οποίες το αυτοκίνητο υπερβαίνει την ταχύτητα των 130 χλμ./ώρα. Και όλα αυτά σε θερμοκρασία 14°C.
Επίσης στη συγκεκριμένη δοκιμή το αυτοκίνητο περνά το 13% του χρόνου ακίνητο που ισούται σε κάτι περισσότερο από 3 λεπτά. Επιπλέον, το WLTP λαμβάνει υπόψη τον πρόσθετο εξοπλισμό των αυτοκινήτων, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι όλες οι δοκιμές πραγματοποιούνται με τον κλιματισμό στο off.
Τι συμβαίνει σε πραγματικές συνθήκες
Σαφώς ο κύκλος δοκιμών WLTC είναι μια άσκηση εργαστηρίου καθώς πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα στοιχεία που καταγράφονται μπορούν να είναι συγκρίσιμα. Αυτό επιτρέπει στους πελάτες να συγκρίνουν στοιχεία αυτονομίας ή κατανάλωσης όχι μόνο μεταξύ μοντέλων της ίδιας αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά και μεταξύ οχημάτων από διαφορετικές μάρκες.
Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα τα στοιχεία αυτονομίας που αναφέρουν οι καταναλωτές να διαφέρουν από τα πραγματικά. Οι λόγοι που επηρεάζουν τα στοιχεία της αυτονομίας μπορούν να χωριστούν σε 4 κατηγορίες. Η πρώτη έχει να κάνει με το ίδιο το αυτοκίνητο, την αεροδυναμική, το βάρος του και την αντίσταση κύλισης. Η δεύτερη κατηγορία σχετίζεται με το περιβάλλον, δηλαδή το καιρό και την εξωτερική θερμοκρασία. Η τρίτη κατηγορία αφορά το στυλ του οδηγού, αν δηλαδή κάποιος έχει “βαρύ πόδι” η αυτονομία θα είναι σημαντικά μειωμένη. Τέλος σημαντικό ρόλο παίζουν τα χαρακτηριστικά του δρόμου τα οποία σχεδόν πάντα είναι πιο απαιτητικά από αυτά που συναντάμε στο εργαστήριο.
Σε γενικές γραμμές, μια ομαλή οδήγηση σε θερμό περιβάλλον χωρίς μεγάλη αντίσταση αέρα και χωρίς φορτίο, έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερη κατανάλωση που συνεπάγεται μεγαλύτερη αυτονομία.
Εξωτερική θερμοκρασία και πως επηρεάζει
Τα ηλεκτρικά οχήματα επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τον παράγοντα θερμοκρασία σε σχέση με τα θερμικά. Η εξωτερική θερμοκρασία επηρεάζει τόσο την απόδοση της ίδιας της μπαταρίας όσο και την ανάγκη θέρμανσης ή ψύξης του εσωτερικού. Και αυτή η ψύξη ή η θέρμανση, παρεμπιπτόντως, δεν λαμβάνεται υπόψη στον επίσημο κύκλο δοκιμών.
Η ιδανική θερμοκρασία μετρημένη μέσα στις κυψέλες της μπαταρίας, είναι μεταξύ 10 και 35 βαθμών κελσίου.Σε υψηλότερες θερμοκρασίες, η ψύξη της μπαταρίας θα ενεργοποιείται από ένα κλιματιστικό υψηλής τάσης, το οποίο καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, λόγω της φύσης των χημικών διεργασιών στις κυψέλες ιόντων λιθίου που συμβαίνουν πιο αργά, η ικανότητα φόρτισης και εκφόρτισης της μπαταρίας μειώνεται σταδιακά, γεγονός που με τη σειρά της μειώνει την αποτελεσματικότητα ανάκτησης, για παράδειγμα.
Σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν, η μπαταρία πρέπει να θερμανθεί ξανά ενεργά (χρησιμοποιώντας θέρμανση νερού υψηλής τάσης), το γεγονός που αυξάνει τις ενεργειακές απαιτήσεις μειώνοντας την αυτονομία.
Παράγοντες όπως ο κλιματισμός και η θέρμανση επηρεάζουν επίσης. Ο ανοιξιάτικος ή φθινοπωρινός καιρός είναι ιδανικός για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, όταν ο ήλιος έχει αρκετή ενέργεια για να ζεστάνει το εσωτερικό σε μια άνετη θερμοκρασία χωρίς να χρειάζεται θέρμανση ή κλιματισμό. Φυσικά, η μπαταρία επηρεάζεται και από το στυλ οδήγησης: η οδήγηση με έντονο φρενάρισμα και επιτάχυνση μπορεί να ζεστάνει την μπαταρία τόσο που θα χρειαστεί να κρυώσει ακόμα και σε κρύο καιρό.
Παρακάτω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως η εποχή του χρόνου, και επομένως η εξωτερική θερμοκρασία, το είδος του δρόμου, το πρόγραμμα οδήγησης (drive mode) και ο αριθμός των επιβατών, επηρεάζουν την αυτονομία ενός EV, όπως το Skoda Enyaq iV 80.